دانلود استاندارد ملی آسانسور
الزامات نصب آسانسور – استاندارد آسانسور برقی و کششی
الزامات نصب آسانسور – استاندارد آسانسور هیدرولیک
این استانداردها تمامی بخش های یک آسانسور را بدقت پوشش داده و نحوه نصب قانونی و درست قطعات آسانسور را مشخص می نماید. بطور مثال در استاندارد نصب آسانسور کششی سرفصل کلی استاندارد سازی بخش های آسانسور بشرح زیر است :
- الزامات سیستم محركه آسانسور ( موترو و کابل کششی و غیره)
- الزامات چاه آسانسور
- الزامات کابین آسانسور
- الزامات مربوط به گاورنر آسانسور
- الزامات ترمز ایمنی آسانسور
- الزامات مربوط به دال بتونی و بتون ریزی چاه آسانسور
- الزامات موتورخانه آسانسور
- الزامات نصب ریل های راهنمای آسانسور
- الزامات فاصله بین كابین و وزنه تعادل آسانسور
- الزامات نحوه ساخت و نصب قاب ونه تعادل آسانسور
- الزامات کف چاه آسانسور و ضربه گیرها و دیگر لوازم چاهک آسانسور
- الزامات لوازم و تجهیزات و حفاظت های الكتریكی
- الزامات درب طبقات آسانسور
- دستورالعمل های كاركرد آسانسور و آزمون های مربوطه
در الزامات نصب آسانسور هیدرولیک نیز سرفصل های متعددی برای کلیه بخش های آسانسور هیدرولیک مطرح شده است که به تعدادی از موارد کلی استاندارد سازی بخش های آسانسور هیدرولیک اشاره می نماییم :
- الزامات ترمز ایمنی آسانسور هیدرولیک مانند ترمز تدریجی یا ترمز گیره ای یا ترمز لحظه ای
- الزامات نصب جک هیدرولیک آسانسور
- الزامات بار گسیختگی طناب فولادی
- الزامات نصب کابین آسانسور هیدرولیک
- الزامات نصب چاهک و بتن ریزی چاهک
- الزامات سیستم محرکه آسانسور هیدرولیک
- الزامات نصب گاورنر آسانسور هیدرولیک
- الزامات شیر جهت پایین و شیر محدود کننده و شیر یک طرفه
- الزامات وزنه تعادل آسانسور هیدرولیک
- الزامات نصب قاب و یوک و دیگر قطعات وابسته
- الزامات ضربه گیرهای چاهک آسانسور هیدرولیک
استانداردهای آسانسور کششی
الزامات چاه آسانسور :
پوشش چاه :
هر چاه باید دارای دیواره‌های بدون روزنه و كف و سقف ، همانگونه كه در بند 5 – 3 تعریف شده است ، باشد. دتنها جاههای باز مجاز ،عبارتند از :
- محل نصب درهای طبقات
- محل نصب درهای بازرسی و اضطراری چاه و دریچه های بازدید
- دریچه های خروج گاز و دود در هنگام آتش سوزی
- دریچه های تهویه
- سوراخهای باز دائمی بین چاه و موتور خانه یا اطاقهای فلكه
- حداقل ارتفاع دیوارهای قابل دسترس افراد بجز سطوح ورودی 2.5 متر باشد
- برای دیواره‌های سطوح ورودی چاه در ارتفاع بالاتر از 2.5 متری تراز طبقه ،میتوان بجای دیوار كامل از دیوارهای مشبك كه ابعاد
- سوراخهای آن نباید (بطور افقی یا عمودی ) از 75 میلیمتر بیشتر باشد، استفاده نمود
- درهای بازرسی و درهای اضطراری و دریچه های بازدید
- درهای بازرسی باید دارای حداقل ارتفاع 1.4 متر و حداقل پهنای 0.6 متر باشند
سازه چاه آسانسور، حداقل باید بتواند تحمل نیروهایی كه بطور معمول بدان واردمی شوند را داشته باشد . نظیر نیروی وارده از سیستم محركه ، نیرویی كه توسط ریلهای راهنما در هنگام عمل سیستم ترمز ایمنی بدان وارد می گردد،نیرویی كه بدلیل توزیع غیریكنواخت بار در كف كابین آسانسور بوجود می آید ، نیرویی كه در اثر عملكرد ضربه گیرها و همچنین عملكرد فلكه ضدپیچش و انحراف طناب و یا زنجیر جبرانی واقع در ته چاهك تولید میشوند. برای ارزیابی نیروها در حین عمل ترمز ایمنی یا ضربه گیر، به یادآوری بند 5 رجوع شود .
دیواره ها ،كف و سقف چاه باید دارای شرایط زیر باشند :
1- از مواد نسوز و با دوامی ساخته شوند كه عامل ایجاد گرد و غبار نباشند.
2- دارای پایداری مكانیكی كافی باشند .
در آسانسورهای با كابین بدون درب، دیوار سمت ورودیهای كابین باید دارای مقاومت مكانیكی كافی باشند بطوریكه وقتی نیرویی معادل 300 نیوتون در 5 سانتیمترمربع بطور قائم در هر نقطه اعمال شود :
1- بدون ایجاد تغییر شكلی دائمی مقاومت كنند.
2- تغییر شكل ارتجاعی بیش از 10 میلی متر بوجود نیاید
استاندارد چاهك آسانسور :
5 – 7 – 3 – 1 : چاهك پایین ترین قسمت چاه است كه كف آن باید صاف و تقریبأ تراز باشد ، به استثناء نقاطی كه ضربه‌گیرهاو پایه ریلها و وسایل مكش آب نصب شده‌اند.
5 – 7 – 3 – 2 : اگر دری بجز درب طبقات ، برای دسترسی به چاهك موجود باشد ، باید با بند 5-5-2 مطابقت نماید. چنانچه عمق چاهك از 2.5 متر تجاوز نماید ، بشرط آنكه طرح ساختمان امكان آنرا بدهد ،وجود چنین دری نیز باید پیش‌بینی گردد. اگر هیچ نوع دسترسی به چاهك موجود نباشد باید در درون چاه وسیله ای دائمی ( نردبان یا پله ) تعبیه گردد تا از پایین‌ترین طبقه در دسترس ،رفتن به كف چاهك با ایمنی مقدور باشد . این وسیله نباید در مسیر حركت تجهیزات آسانسور قرار گیرد .
استاندارد موتورخانه آسانسور و محل قرار گرفتن فلكه ها :
6 – 1 – 1 : سیستم محركه ، تجهیزات همراه آن و قرقره‌ها ، فقط باید توسط افراد آموزش دیده و مجاز قابل دسترس باشد ( تعمیركار – بازرس – امدادگر )
6 – 1 – 2 : سیستم محركه و تجهیزات مربوطه باید در اتاق ویژه‌ای با دیوارهای محكم و دارای سقف و درب و/یا دریچه قرار گیرد.
6 – 1 – 2 – 1 – 1 : ممكن است فلكه های هرزگرد در فضای بالای چاه (در زیر سقف ) نصب شوند ، به شرط آنكه در راستای قطعات روی سقف كابین قرار نگیرند ،بطوریكه در ایمنی كامل انجام آزمایشها ،تعمیرات ونگهداری در سقف كابین و یا از بیرون چاه امكان‌پذیر باشد .با این وجود نصب یك فلكه هرزگرد (با تك پیچش یا دو پیچش ) در راستای سقف كابین بمنظور برگرداندن طناب فولادی وزنه تعادل ، مجاز میباشد .
6 – 1 – 2 – 1 – 2 : نصب فلكه رانش در چاه مجاز میباشد ، بشرطی كه :
- آزمایش هاو امور مربوط به نگهداری بتوانند از موتورخانه انجام شوند.
- مجاری مابین موتورخانه و چاه تا حدامكان كوچك باشند.
6 – 1 – 2 – 1 – 3 : نصب كنترل كننده‌مكانیكی سرعت بالادر چاه ،در صورتی كه آزمایشها و امور مربوط به نگهداری از بیرون چاه انجام شوند، مجاز میباشد.
استاندارد درها و دریچه های موتورخانه آسانسور
6 – 3 – 3 – 1 : درهای ورودی باید حداقل 0.6 متر عرض و 1.8 متر ارتفاع داشته باشند (ملی.پ)، و به طرف داخل باز نشوند .
6 – 3 – 3 – 2 : دریچه ورودی برای عبور افراد مسئول باید دارای بازشو مفیدی به به ابعاد حداقل m 0.80 × m 0.8 بوده و مجهز به مكانیزم متعادل كننده باشند (برای سهولت در باز كردن دریچه دارای نیروی متعادل ساز باشند ). در تمام دریچه‌های دسترسی باید در هر قسمت از سطح در ، در مقابل نیروی عمودی N 2000 بدون ایجاد تغییر شكل دائمی، مقاوم باشد. دریچه‌ها نباید به سمت پایین باز شوند مگر آنكه به نردبانهای جمع شدنی متصل باشند .در صورت استفاده از لولا، باید از نوعی باشد كه نتواند از هم جدا شوند . بایدپیش بینی های لازم برای جلوگیری از سقوط اشخاص و یا اشیاء(مانند نرده گذاری ) برای زمانی كه دریچه باز است ، صورت گیرد .
6 – 3 – 3 – 3 : درها و دریچه‌ها باید مجهز به قفلهایی باشند كه دارای یك كلید بوده و بدون كلید از درون موتورخانه باز شوند. قفل دریچه هایی كه برای دسترسی به وسائل هستند ، ممكن است از داخل قفل شوند.
6 – 3 – 4 : ابعاد سوراخها در سایرمحلهای باز سقف و كف اطاق باید به حداقل ممكن كاهش یابد. بمنظور ازبین بردن خطر سقوط اشیاء از محلهای باز بالای چاه و آنهاییكه برای عبور كابلها میباشند، بكاربردن لبه‌هایی كه حداقل برآمدگی (بلندی‌شان) از كف تمام شده سقف 50 میلیمتر باشد الزامی است .
استاندارد ورودی كابین آسانسور
8 – 5 – 1 ورودی های كابین باید مجهز به درب باشد .
8 – 5 – 2: اگرچه وجود درب در تمام موارد توصیه میشود، ولی نصب نكردن درب در مورد آسانسورهای حمل كالا كه كه كابین آنها دارای
یك یا دو ورودی روبروی هم هستندمجاز میباشد . به شرط آنكه علاوه بر مقررات 8-2-1 شرایط زیر بطور همزمان برقرارباشد :
- آسانسور فقط توسط اشخاص مجاز و آموزش دیده استفاده شود
- سرعت اسمی از m/s 0.63 تجاوز نكند
- عمق كابین تا آستانه بدون درب بیش از m 1.5 باشد
- تعداد مسافران طبق بند 8-2-4 محاسبه می شود .علاوه بر آن در كابینهای بدون درب می بایست در قسمت ورودی سطحی به عمق 0.1 متر و عرضی برابر عرض ورودی كابین به سطح مفید كابین اضافه شود
- شستی ها و یا كلیدهای كنترل كابین برای توقف و زنگ خطر حداقل در فاصله 0.4 متری از ورودی كابین قرار گیرند
استاندارد وزنه تعادل آسانسور :
8 – 18 – 1: چنانچه وزنه تعادل از وزنه‌های پر كننده مجزا تشكیل شده باشد ، باید برای جلوگیری از جابجایی آنها تمهیدات مناسبی وجود داشته باشد .برای این منظور موارد زیر در نظر گرفته میشود.
- یا باید یك چهارچوب یاشبكه از وزنه ها حفاظت كند
- در صورتیكه فلزی باشند و سرعت اسمی آسانسور از 1 m/s تجاوز ننماید بانصب دست كم دو میله مهار كننده ، وزنه ها را باید حفظ و ایمن نمود
8 – 18 – 2 : در صورتیكه قرقره هایی به وزنه تعادل نصب شده باشند باید به وسایلی مجهز باشند تا از بروز موارد زیر جلوگیری شود .
- خارج شدن طنابهای آویز از شیارهای فلكه بدلیل شل شدن
- ورود اشیاء بین طناب و شیارهای فلكه این وسایل باید بگونه ای ساخته شوند تا مانعی برای بازرسی ویا تعمیر فلكه ها بوجود نیاید . در صورت استفاده از زنجیر نیز مراتب فوق باید رعایت گردد.
8 – 18 – 3 : در صورت استفاده از سیستم وینچ نباید وزنه تعادل به كار گرفته شده باشد .
استاندارد انواع ترمز ایمنی یا پاراشوت آسانسور
9 – 8 – 2 – 1 : در صورتیكه سرعت اسمی آسانسور بیش از m/s 1 باشد، ترمز ایمنی كابین باید از نوع تدریجی باشد. ترمز ایمنی می تواند:
- در صورتیكه سرعت اسمی كابین m/s 1 یا كمتر باشد، از نوع ترمز ایمنی (پاراشوت ) آنی با اثر ضربه‌گیر باشد
- در صورتیكه سرعت اسمی كابین از m/s 0.63 یا كمتر باشد، از نوع ترمز ایمنی (پاراشوت ) آنی باشد
9 – 8 – 2 – 2 : چنانچه كابین دارای چندین ترمز ایمنی باشد كلیه آنها باید از نوع تدریجی باشند.
9 – 8 – 2 – 3 : در صورتیكه سرعت نامی m/s 1 یا كمتر باشد ترمز ایمنی وزنه تعادل باید از نوع تدریجی باشد، در غیر اینصورت ترمز ایمنی وزنه تعادل (پاراشوت) میتواند از نوع آنی باشد.
استاندارد طناب گاورنر:
9 – 9 – 6 – 1 : گاورنر باید توسط طناب فولادی كه قابلیت انعطاف زیادی دارد ، حركت داده شود.
9 – 9 – 6 – 2 : مقدار باری كه باعث پارگی طناب فولادی خواهد شد، باید با ضریب ایمنی حداقل 8 برابر نیروی كششی ایجاد شده هنگام عملكرد گاورنر محاسبه گردد.
9 – 9 – 6 – 3 : حداقل قطر طناب فولادی گاورنر باید mm 6 باشد.
9 – 9 – 6 – 4 : نسبت بین قطر واقعی فلكه گاورنر به قطر اسمی طناب فولادی آن باید حداقل 30 باشد.
9 – 9 – 6 – 5 : طناب باید بوسیله فلكه ته چاه كشیده شود، حركت این فلكه (یا وزنـه كشنده طناب فولادی ) باید هدایت شده باشد.
9 – 9 – 6 – 6 : در خلال درگیری ترمز ایمنی ، طناب گاورنر و متعلقات آن باید بدون نقص در محل خود قرار داشته باشد حتی در صورتیكه ترمز ایمنی (پاراشوت ) برای عملكرد خود فاصله‌ای بیش از مقدار معمول را طی كند.
9 – 9 – 6 – 7 : طناب فولادی باید به آسانی از ترمز ایمنی قابل جداشدن باشد.
استاندارد عملكرد بازرسی (رویزیون) آسانسور
جهت تسهیل بازرسی و سرویس باید جعبه كنترلی روی سقف كابین پیش بینی گرددكه بسهولت در دسترس باشد. این وسیله باید توسط یك كلید (سوئیچ رویزیون) فعال شود. این كلید باید مطابق مقررات بند 14-1-2 در مورد وسایل ایمنی برقی بوده و از نوع دو وضعیتی با حفاظت در مقابل عملكرد ناخواسته، باشد.
شرایط زیر باید بطور همزمان تأمین شود. در حین فعال بودن این كلید موارد زیر باید غیر فعال شوند:كنترلهای عادی، شامل عملكرد هر یك از دربهای خودكار
عملكرد برقی اضطراری (14-2-1-4) (عملكرد بازرسی روی تابلو)
عملكرد تخلیه و بارگیری (14-2-1-5)
بازگشت به كار عادی آسانسور تنها باید بوسیله عملكرد دیگر كلید بازرسی (سوئیچ رویزیون ) انجام گردد.
چنانچه وسایل قطع كننده‌ای كه برای خنثی نمودن بكار رفته‌اند دارای كنتاكتهای ایمنی پیوسته با مكانیسم سویچ بازرسی نباشند، جهت جلوگیری از حركات ناخواسته كابین حتی در یكی از عیبهای لیست شده در بند 14-1-1-1 كه در مدار ظاهر میشود، باید تمهیدات لازم وجود داشته باشد.
- حركت كابین باید به فشار مداوم روی یك شستی كه در مقابل عملكرد تصادفی حفاظت شده و با جهت حركت بطور روشن بر روی آن نشان داده شده، ممكن باشد.
- سرعت كابین نباید از m/s 0.63 تجاوز كند.
- حد جابجایی نباید از حد عادی حركت كابین بیشتر باشد.
- باید عملكرد آسانسور وابسته به وسایل ایمنی باشد.
- این وسیله كنترل (جعبه رویزیون ) میتواند به كلیدهای ویژه ای برای كنترل مكانیسم دربها از روی سقف كابین مجهز باشد . این كلیدها باید در مقابل عملكرد تصادفی محافظت شده باشد.
استاندارد داخل كابین آسانسور :
15 – 2 – 1 : بار اسمی آسانسور بر حسب كیلوگرم و معادل آن برابر تعداد مسافر باید مشخص گردد تعداد مسافر مطابق با بند 8-2-4 تعیین میشود كه باید بصورت زیر باشد:
حداكثر ظرفیت ….. حداكثر نفر ….. حداكثر كیوگرم…
حداقل ارتفاع حروف و اعداد بكار رفته برای جلب توجه باید به قرار زیر باشد :
10 میلی متر برای حروف بزرگ و شماره‌ها
7 میلی متر برای حروف كوچك
در آسانسورهای خودروبر حداقل ارتفاع حروف و شماره‌ها باید به قرار زیر باشد :
100 میلی متر برای حروف بزرگ و شماره‌ها
70 میلی متر برای حروف كوچك
اسم فروشنده و شماره مشخص كننده آسانسور (سریال ساخت) باید نشان داده شود.