خرپا و انواع آن
یک سازه بسیار مهم در صنعت ساختمان سازی است، اعضاء و متعلقاتی که این سازه را تشکیل می‌دهند
از جنس فلز، بدون کجی و خمیدگی هستند همچنین پیوند آن‌ها باهمدیگر به گونه‌ای است که همانند لولا(مفصل) عمل می‌کنند
و شکل نهایی آن‌ها بعد از اتصال همانددِ مثلث است، خرپا برای سازه‌های عظیم و زیر بناهای بزرگ و سرپوشیده بهترین و بیشترین کاربرد را دارد
زیرا بایستی در وسطِ بناهای سرپوشیده‌ای که دارای زیربنا با متراژ بسیار زیادی هستند، ستون بنا شود
اما اگر از خرپا استفاده شود نیازی به ایجاد ستون نیست علاوه بر آن بکار بردن خرپا، کمکِ زیادی به پایین آوردن وزن کلی سازه می‌کند
خرپا دارای انواع مختلفی است که هر کدام مزیتِ خاص و جداگانه‌ای دارند
که در ادامه به شرحِ کاملِ آن‌ها زیر نظر مشاوران و متخصصان مجربِ ساختمانی شرکت پردیس سازه( با بیش از یک دهه همراهی در زمینه ساخت و طراحی کلیه امور ساختمانی) خواهیم پرداخت.
خرپا و انواع آن چه کاربرد و کارایی‌ای دارند؟
خرپا و انواع آن
از جمله مهمترین، مفیدترین و پرکاربردترین تولید در صنعت و حرفه ساخت و سازه است، سازه‌هایی که از خرپا در آن استفاده شده است
یعنی سازه‌های خرپایی، بسیار مقاوم و محکم در برابر انواع نیروهای وارده هستند برای متصل کردن اعضاء و متعلقات خرپا می‌توان از پیچ، جوش یا پرچ زدن استفاده کرد
البته از این موارد برای خرپاهایی که از جنس فلز هستند می‌توان استفاده کرد در صورتی که خرپا از جنس چوب باشد
از میخ و پیچ برای متصل کردن آن استفاده کنید بیشترینکاربرد خرپا در سقفِ پروژه‌های عظیم و پل‌ها است( خرپا در ماشین‌ها نیز کاربرد دارد اما در این مطلب به این مورد نمی‌پردازیم)
شاید با دیدن تصویر خرپا تصور کنید که استفاده از آن وزن سازه شما را سنگین می‌کند اما این فقط یک تصور اشتباه و نادرست است
زیرا خرپا بسیار سبک است و قیمت آن نیز نسبت به مقاومتی که به بنای شما می‌بخشد بسیار کم و ناچیز است.
تحمل وزن زیاد، کاهش هزینه‌ها، منتقل کردن یکسان بارها و نیروهای وارده به کلِ اجزاء سازه، صرفه‌جویی در مصرف مصالح و ابزارهای اضافی، تعمیر و نگهداری راحت و چنیدن ویژگی دیگر از جمله مزایای استفاده از خرپا در ساختمان سازی است.
خرپا در چند نوع تولید و عرضه می‌شود؟
خرپاها دارای انواع و مدل‌های گوناگونی هستند که مشاوران پردیس سازه جهت درک بهتر شما خرپا را به چند بخش مختلف تقسیم کرده‌اند که هر بخش خود دارای چند نوع زیر است:
انواع خرپا از لحاظ سازه‌ای:
- ساده
همانطور که اشاره کردیم خرپا از متصل شدن متعلقات بدون پیچ و تاب ساخته می‌شود در صورتی که سه عضو به همدیگر لولا و متصل شوند یک مثلث تشکیل و ساخته می‌شود
که به آن خرپای ساده گفته می‌شود برای بزرگتر شدن آن نیز لازم است هر بار دو عضو جدید به مثلث تشکیل شده قدیمی متصل و اضافه شود( به اصطلاح گره زد شوند).
- مرکب
ترکیب شدن چند خرپای ساده، خرپای مرکب را تشکیل می‌دهند.
- پیچیده( مبهم)
خرپای پیچده خود شامل انواع نوع زیر می‌باشد:
- دوبعدی(تمامی متعلقلت خرپای دوبعدی را می‌توان در یک صفحه گنجاند همین ویژگی باعث می‌شود تا اختلاف بعدی از جنبه هندسی در شکل گیری و جهت گیری اعضای خرپا به وجود نیاید، خرپا دوبعدی مقاومت بسیار بالایی در برابر بارها و تنش‌ها دارد، خرپاهای کلاسیک جزء انواع دوبعدی هستند که عرضه می‌شوند)
- سه بعدی( انواع سه بعدی بسیار مقاوم و مستحکم در برابر تنش‌ها و بارهای وارده، است اما اعضای متصل شده آن برخلاف نوع دوبعدی به صورت صفحه‌ای نیست و برعکس، متعلقات و اعضای متصل شده آن بر روی هم انباشته شده و حجیم هستند)
- چندگانه( خرپاهای چندگانه انواعی هستند مابین نوع دوبعدی و سه بعدی، یعنی تمام نقاط قوت هر دو نوع را دارد و علاوه بر مقاومت در برابر بارهای صفحه‌ای در برابر بارهای خمشی نیز مستحکم هستند)
خرپا و انواع آن از لحاظ نوع ساخت:
- خرپا صفحه‌ای
اگر کلیه متعلقاتی که شکل مثلثی خرپا را می‌سازند در یک صفحه و راستا قرار گرفته باشند به آن خرپای صفحه‌ای می‌گویند که بیشتر در اجرا و ساخت انواع سقف و پل بکار می‌روند.
- خرپای مسطح(پل)
به خرپاهایی که برای استفاده در پل‌ها و شاه تیرها ساخته شده‌اند، پل یا مسطح نام دارند و شکلی ذوزنقه یا مستطیل مانند دارند.
- خرپای شیب دار( سقف)
خرپاهایی که در سقف مورد استفاده قرار می‌گیرند به صورت شیب دار طراحی و ساخته می‌شوند.
- خرپای فضایی(فضا کار)
به خرپایی که متعلقات تشکیل دهنده آن همانند نوع صفحه‌ای در یک صفحه قرار نگرفته باشد، خرپای فضایی می‌گویند که بسیار مقاوم و مستحکم بوده و بیشتر برای سازه‌های عظیم همچون کارخانه‌ها، استخرها و دیگر مکان‌های بزرگ که سقف بزرگی دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد عموماً جنس این خرپاها از آلومینیوم و فولاد است.
معرفی چند مدل از انواع خرپا:
- پرات
این مدل خرپا برای استفاده در ساخت سقف و پل کاربرد دارد، مدل پرات اصولاً از جنس فولاد ساخته می‌شود البته در برخی مواقع به صورت ندرت از چوب نیز برای ساخت آن استفاده می‌شود.
- کی
خرپای کی تقریباً مشابه مدل پرات است با این تفاوت که متعلقات و اعضاء عمودی مدل کی در مقایسه با مدل پرات کوتاه‌تر است اما این تفاوت باعث شده تا مدل کی مقاومت بسیار بالایی در برابر نیرو و بارهای خمشی داشته باشد
- هاو
مدل هاو برای سقف بکار می‌رود هر چند که در گذشته برای ساخت پل نیز از آن استفاده کرده‌اند و ساختار آن از جنس چوب است.
- پارکر
قابل استفاده برای ساخت پل، استفاده از جنس فولاد در ساخت آن.
- قوسی
از فولاد برای ساختِ خرپای مدل قوسی استفاده می‌شود و کاربرد آن بکارگیری در سقف است.
- بالتیمور
قابل استفاد در ساخت پل با ساختاری از جنس فولاد.
- فینک
مدل فینک بیشتر در ساخت سقف بکار می‌رود و جنس آن نیز اغلب از فولاد است.
- وارن
توجه کنید که حتماً باید زمانی از خرپای مدل وارن استفاده کنید که بارها و نیروهای وارده بر نقاط مختلف سازه پخش شود
چون که این مدل از خرپا برای سازه‌هایی که بار و نیروی وارد شده فقط به یک بخش از ساختمان وارد می‌شود کاربردی ندارد،
جنس وارن معمولاً از فولاد است و در هنگام استفاده نسبت به دیگر مد‌ل‌ها مصالح بیشتری را می‌طلبد.
هزینه خرید و تهیه خرپا چقدر است؟
اگر متن فوق را مطالعه کرده باشید متوجه شده‌اید که خرپا در انواع و مدل‌های مختلف با ابعاد، ارتفاع و نوع متریال بکار رفته همچون نوع میلگرد و نوع جنس متفاوت، ساخته و تولید می‌شوند
از این رو در این مطلب با توجه به نوسانات بازار نمی‌توان قیمت واحد و دقیق خرپا را درج کرد
اما شما می‌توانید با مراجعه به سایت پردیس سازه از مشاوران این شرکت، درخواست راهنمایی را داشته باشید و از آخرین قیمت‌ها مطلع شوید.